استراتژی Long Iron Condor چیست؟ راهنمای جامع و ساده

استراتژی Long Iron Condor یک استراتژی پیشرفته در بازار اختیار معامله (Options) است که ترکیبی از خرید و فروش قراردادهای اختیار خرید (Call Options) و اختیار فروش (Put Options) با قیمت‌های اعمال (Strike Prices) متفاوت و تاریخ سررسید یکسان است. این استراتژی برای معامله‌گرانی طراحی شده که دیدگاه خنثی (Neutral) نسبت به دارایی پایه (مثل سهام) دارند و انتظار دارند قیمت سهام در یک محدوده وسیع‌تر نسبت به استراتژی‌هایی مثل Long Iron Butterfly باقی بماند. Long Iron Condor یک استراتژی با ریسک محدود و سود محدود است که هزینه ورودی پایینی دارد و از ثبات قیمت و کاهش ارزش زمانی سود می‌برد.

بازار هدف استراتژی Long Iron Condor

استراتژی Long Iron Condor برای شرایط زیر مناسب است:

• بازار خنثی با نوسانات متوسط تا کم: وقتی معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که قیمت سهام تا سررسید قراردادها در یک محدوده مشخص بین قیمت‌های اعمال قراردادهای فروخته‌شده باقی خواهد ماند.
• معامله‌گران با تجربه متوسط تا حرفه‌ای: این استراتژی به دلیل پیچیدگی در مدیریت چهار قرارداد و تحلیل نوسانات، برای معامله‌گرانی که با مفاهیم اختیار معامله آشنا هستند، مناسب است.
• بازارهای با نقدینگی بالا: در بورس ایران، این استراتژی برای سهام شرکت‌های بزرگ با حجم معاملات بالا (مثل سهام بانکی، پتروشیمی یا فلزی) که قراردادهای اختیار معامله فعال دارند، بهتر اجرا می‌شود.
• معامله‌گرانی که به دنبال ریسک محدود هستند: کسانی که می‌خواهند با هزینه ورودی پایین و ریسک کنترل‌شده از ثبات قیمت سود ببرند، از این استراتژی استقبال می‌کنند.

این استراتژی در بازارهای با نوسانات بالا یا روندهای صعودی/نزولی قوی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند منجر به زیان شود. همچنین، برای مبتدیان بدون تجربه کافی مناسب نیست.

روش اجرا استراتژی Long Iron Condor

استراتژی Long Iron Condor شامل ترکیب چهار قرارداد اختیار معامله با قیمت‌های اعمال متفاوت و تاریخ سررسید یکسان است. این استراتژی ترکیبی از یک Bull Put Spread و یک Bear Call Spread است که در محدوده‌ای وسیع‌تر از Long Iron Butterfly تنظیم می‌شود. ساختار به‌صورت زیر است:

1. خرید یک قرارداد اختیار فروش (Buy Put): با قیمت اعمال پایین‌تر (Out-of-the-Money یا OTM) برای محدود کردن ریسک در کاهش شدید قیمت.
2. فروش یک قرارداد اختیار فروش (Sell Put): با قیمت اعمال بالاتر از Put خریداری‌شده (OTM، اما نزدیک‌تر به قیمت فعلی) برای دریافت پرمیوم.
3. فروش یک قرارداد اختیار خرید (Sell Call): با قیمت اعمال بالاتر (OTM) برای دریافت پرمیوم اضافی.
4. خرید یک قرارداد اختیار خرید (Buy Call): با قیمت اعمال بالاتر از Call فروخته‌شده (OTM بیشتر) برای محدود کردن ریسک در افزایش شدید قیمت.

هر قرارداد باید:

• روی یک دارایی پایه (مثل سهام یک شرکت) باشد.
• تاریخ سررسید یکسانی داشته باشد.
• تعداد سهام تحت پوشش یکسان باشد (مثلاً ۱۰۰ سهم برای هر قرارداد).
• قیمت‌های اعمال به‌صورت متقارن یا نزدیک به متقارن انتخاب شوند، با فاصله‌ای وسیع‌تر بین Put فروخته‌شده و Call فروخته‌شده نسبت به Long Iron Butterfly.

مراحل اجرا:

1. تحلیل بازار: مطمئن شوید که سهام تا سررسید قراردادها احتمالاً در محدوده‌ای بین قیمت‌های اعمال قراردادهای فروخته‌شده باقی خواهد ماند. از تحلیل تکنیکال (مثل سطوح حمایت و مقاومت) یا بنیادی برای تأیید دیدگاه خنثی استفاده کنید.
2. انتخاب سهام و قراردادها:
   • سهام: سهامی با نقدینگی بالا و قراردادهای اختیار معامله فعال انتخاب کنید.
   • قراردادهای فروش: قیمت‌های اعمالی Put و Call به ترتیب پایین‌تر و بالاتر از قیمت فعلی (OTM) برای دریافت پرمیوم بالا.
   • قراردادهای خرید: قیمت‌های اعمالی پایین‌تر (برای Put) و بالاتر (برای Call) نسبت به قراردادهای فروخته‌شده برای پوشش ریسک.
3. اجرای معامله:
   • یک قرارداد Put با قیمت اعمال پایین‌تر بخرید (پرداخت پرمیوم).
   • یک قرارداد Put با قیمت اعمال بالاتر بفروشید (دریافت پرمیوم).
   • یک قرارداد Call با قیمت اعمال بالاتر بفروشید (دریافت پرمیوم).
   • یک قرارداد Call با قیمت اعمال حتی بالاتر بخرید (پرداخت پرمیوم).
4. مدیریت معامله: موقعیت را تا سررسید یا بسته شدن زودهنگام (در صورت سود یا افزایش نوسانات) نظارت کنید. فروش قراردادهای Put و Call ممکن است منجر به تخصیص زودهنگام (Assignment Risk) شود.

مثال ساده:

فرض کنید سهام شرکت X با قیمت فعلی ۱۰۰۰ تومان معامله می‌شود و شما انتظار دارید قیمت تا یک ماه آینده بین ۹۵۰ و ۱۰۵۰ تومان باقی بماند. بنابراین:

• یک قرارداد Put با قیمت اعمال ۹۰۰ تومان (OTM) به قیمت ۵ تومان می‌خرید.
• یک قرارداد Put با قیمت اعمال ۹۵۰ تومان (OTM) به قیمت ۱۵ تومان می‌فروشید.
• یک قرارداد Call با قیمت اعمال ۱۰۵۰ تومان (OTM) به قیمت ۱۵ تومان می‌فروشید.
• یک قرارداد Call با قیمت اعمال ۱۱۰۰ تومان (OTM بیشتر) به قیمت ۵ تومان می‌خرید.
• جریان نقدی خالص = (۱۵ + ۱۵) – (۵ + ۵) = ۳۰ – ۱۰ = ۲۰ تومان (اعتبار خالص یا Net Credit) به ازای هر سهم.
• برای ۱۰۰ سهم، اعتبار خالص = ۲۰ × ۱۰۰ = ۲۰۰۰ تومان.

منطق معامله‌گر از انجام Long Iron Condor

معامله‌گر با اجرای این استراتژی به دلایل زیر وارد معامله می‌شود:

• دیدگاه خنثی: معامله‌گر معتقد است که قیمت سهام تا سررسید در محدوده‌ای بین قیمت‌های اعمال قراردادهای فروخته‌شده (۹۵۰ تا ۱۰۵۰ تومان) باقی خواهد ماند، بنابراین قراردادهای فروخته‌شده بی‌ارزش منقضی می‌شوند و پرمیوم آنها حفظ می‌شود.
• دریافت پرمیوم اولیه: فروش قراردادهای Put و Call با قیمت‌های اعمال OTM پرمیوم بالایی ایجاد می‌کند که هزینه خرید قراردادهای OTM دیگر را جبران کرده و اعتبار خالص فراهم می‌کند.
• ریسک محدود: قراردادهای خریداری‌شده (Put و Call OTM) ریسک را در هر دو جهت (صعودی و نزولی) محدود می‌کنند.
• بهره‌مندی از کاهش ارزش زمانی: قراردادهای فروخته‌شده (OTM) با نزدیک شدن به سررسید ارزش زمانی خود را به‌سرعت از دست می‌دهند (Theta Decay)، که به نفع معامله‌گر است.
• محدوده سود وسیع‌تر: در مقایسه با Long Iron Butterfly، این استراتژی محدوده قیمتی سودآور وسیع‌تری دارد، اما سود بالقوه کمتری ارائه می‌دهد.

این استراتژی به معامله‌گر امکان می‌دهد با ریسک کنترل‌شده و هزینه ورودی پایین از ثبات قیمت در یک محدوده مشخص سود ببرد، اما نیازمند پیش‌بینی دقیق است.

روش محاسبه بیشینه سود

بیشینه سود در استراتژی Long Iron Condor محدود است و برابر با پرمیوم خالص دریافتی (Net Credit) است. این سود زمانی محقق می‌شود که قیمت سهام در سررسید بین قیمت‌های اعمال قراردادهای فروخته‌شده (Put و Call) باقی بماند، زیرا تمام قراردادها بی‌ارزش منقضی می‌شوند. فرمول سود به‌صورت زیر است:

بیشینه سود = پرمیوم خالص دریافتی (Net Credit) × تعداد سهام

مثال:

• پرمیوم خالص = ۲۰ تومان.
• برای ۱۰۰ سهم، بیشینه سود = ۲۰ × ۱۰۰ = ۲۰۰۰ تومان.

این سود زمانی محقق می‌شود که قیمت سهام در سررسید بین ۹۵۰ و ۱۰۵۰ تومان باشد، زیرا قراردادهای فروخته‌شده (Put 950 و Call 1050) و خریداری‌شده (Put 900 و Call 1100) بی‌ارزش منقضی می‌شوند.

روش محاسبه بیشینه زیان

بیشینه زیان در استراتژی Long Iron Condor محدود است و برابر با تفاوت بین قیمت‌های اعمال در هر Spread منهای پرمیوم خالص دریافتی است. زیان در دو حالت رخ می‌دهد:

• کاهش شدید قیمت: وقتی قیمت سهام به زیر قیمت اعمال Put خریداری‌شده (۹۰۰ تومان) برسد.
• افزایش شدید قیمت: وقتی قیمت سهام به بالای قیمت اعمال Call خریداری‌شده (۱۱۰۰ تومان) برسد.

بیشینه زیان = [(تفاوت بین قیمت‌های اعمال در Put Spread یا Call Spread) – پرمیوم خالص دریافتی] × تعداد سهام

مثال:

• تفاوت قیمت‌های اعمال در Put Spread = 950 – 900 = 50 تومان.
• تفاوت قیمت‌های اعمال در Call Spread = 1100 – 1050 = 50 تومان.
• پرمیوم خالص = ۲۰ تومان.
• بیشینه زیان به ازای هر سهم = ۵۰ – ۲۰ = ۳۰ تومان.
• برای ۱۰۰ سهم، بیشینه زیان = ۳۰ × ۱۰۰ = ۳۰۰۰ تومان.

این زیان زمانی رخ می‌دهد که قیمت سهام در سررسید کمتر از ۹۰۰ تومان یا بیشتر از ۱۱۰۰ تومان باشد، زیرا یکی از Spreadها (Put یا Call) حداکثر زیان را ایجاد می‌کند.

نقاط سربه‌سر (Break-Even Points)

استراتژی Long Iron Condor دارای دو نقطه سربه‌سر است که به‌صورت زیر محاسبه می‌شوند:

1. نقطه سربه‌سر پایینی:
   نقطه سربه‌سر پایین = قیمت اعمال Put فروخته‌شده – پرمیوم خالص دریافتی
2. نقطه سربه‌سر بالایی:
   نقطه سربه‌سر بالا = قیمت اعمال Call فروخته‌شده + پرمیوم خالص دریافتی

مثال:

• قیمت اعمال Put فروخته‌شده = ۹۵۰ تومان.
• قیمت اعمال Call فروخته‌شده = ۱۰۵۰ تومان.
• پرمیوم خالص = ۲۰ تومان.
• نقطه سربه‌سر پایین = ۹۵۰ – ۲۰ = ۹۳۰ تومان.
• نقطه سربه‌سر بالا = ۱۰۵۰ + ۲۰ = ۱۰۷۰ تومان.

اگر قیمت سهام در سررسید بین ۹۳۰ و ۱۰۷۰ تومان باشد، معامله‌گر سود کسب می‌کند (تا سقف پرمیوم خالص). خارج از این محدوده، زیان محدود به بیشینه زیان است.

مزایا و معایب استراتژی Long Iron Condor

مزایا:

• ریسک محدود: زیان حداکثر به تفاوت قیمت‌های اعمال منهای پرمیوم خالص محدود است.
• پرمیوم اولیه: فروش قراردادهای OTM پرمیوم بالایی ایجاد می‌کند.
• محدوده سود وسیع: محدوده قیمتی سودآور نسبت به Long Iron Butterfly گسترده‌تر است.
• بهره‌مندی از کاهش ارزش زمانی: قراردادهای فروخته‌شده با نزدیک شدن به سررسید ارزش خود را از دست می‌دهند.
• مناسب برای بازار خنثی: در شرایط ثبات قیمت در یک محدوده مشخص عملکرد خوبی دارد.

معایب:

• سود محدود: سود حداکثر به پرمیوم خالص دریافتی محدود است.
• پیچیدگی: نیازمند مدیریت چهار قرارداد و درک دقیق بازار است.
• ریسک تخصیص زودهنگام: فروش قراردادهای Put و Call ممکن است منجر به تخصیص زودهنگام شود.
• هزینه‌های معاملاتی: شامل چهار قرارداد است که کارمزدهای بالاتری نسبت به استراتژی‌های ساده‌تر دارد.
• نیاز به پیش‌بینی دقیق: موفقیت به پیش‌بینی صحیح ثبات قیمت در محدوده مشخص وابسته است.

نکات کلیدی برای معامله‌گران در ایران

• نقدینگی بازار: اطمینان حاصل کنید که سهام و قراردادهای اختیار معامله نقدینگی کافی دارند تا اجرای استراتژی بدون مشکل انجام شود.
• وجه تضمین: فروش قراردادهای Put و Call نیازمند وجه تضمین است. موجودی حساب خود را بررسی کنید.
• سبک اروپایی: قراردادهای اختیار معامله در ایران معمولاً به سبک اروپایی هستند، یعنی فقط در سررسید قابل اعمال‌اند، که می‌تواند ریسک تخصیص زودهنگام را کاهش دهد.
• مدیریت ریسک: از ابزارهای مدیریت ریسک مانند نظارت فعال بر بازار و بستن زودهنگام موقعیت در صورت افزایش نوسانات استفاده کنید.
• شبیه‌سازی: قبل از اجرا، استراتژی را در حساب دمو یا با ابزارهای تحلیلی تست کنید.
• توجه به نوسانات ضمنی: کاهش نوسانات ضمنی (Implied Volatility) به سود استراتژی کمک می‌کند، اما افزایش آن می‌تواند ارزش قراردادهای فروخته‌شده را بالا برده و سود را کاهش دهد. این استراتژی در شرایط نوسانات پایین بهتر عمل می‌کند.

جمع‌بندی

استراتژی Long Iron Condor یک روش پیشرفته برای معامله‌گرانی است که دیدگاه خنثی نسبت به بازار دارند و می‌خواهند با ریسک محدود و هزینه ورودی پایین از ثبات قیمت در یک محدوده مشخص سود ببرند. این استراتژی با ترکیب Bull Put Spread و Bear Call Spread، محدوده سود وسیع‌تری نسبت به Long Iron Butterfly ارائه می‌دهد، اما سود بالقوه کمتری دارد. با درک بازار هدف، روش اجرا، منطق معامله، و محاسبات سود، زیان و نقاط سربه‌سر، می‌توانید این استراتژی را با احتیاط در بازار ایران پیاده کنید.

بیش از ۸۰ استراتژی با مثال از نماد های واقعی بازار در دوره نجوا آمده است