استراتژی Long Risk Reversal چیست؟ راهنمای جامع و ساده

استراتژی Long Risk Reversal یکی از استراتژی‌های پیشرفته در بازار اختیار معامله (Options) است که برای معامله‌گرانی طراحی شده که دیدگاه صعودی قوی نسبت به دارایی پایه (مثل سهام یا شاخص) دارند و می‌خواهند با هزینه کم یا حتی بدون هزینه اولیه از افزایش قیمت سود ببرند. این استراتژی ترکیبی از خرید و فروش قراردادهای اختیار معامله است که ریسک را مدیریت می‌کند و در عین حال پتانسیل سود بالایی ارائه می‌دهد.

بازار هدف استراتژی Long Risk Reversal

استراتژی Long Risk Reversal برای شرایط زیر مناسب است:

• بازار صعودی قوی: وقتی معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که قیمت دارایی پایه (مثل سهام، شاخص یا کالا) به‌طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت.
• معامله‌گران با تجربه متوسط تا حرفه‌ای: این استراتژی به دلیل ترکیب دو قرارداد و ریسک نامحدود در بخش فروش اختیار فروش، برای معامله‌گرانی که با مفاهیم اختیار معامله و مدیریت ریسک آشنا هستند، مناسب است.
• بازارهای با نقدینگی بالا: در بورس ایران، این استراتژی برای قراردادهای اختیار معامله سهام شرکت‌های بزرگ یا شاخص‌هایی با حجم معاملات بالا (مثل شاخص کل) بهتر اجرا می‌شود.
• معامله‌گرانی که به دنبال هزینه کم هستند: این استراتژی می‌تواند با هزینه اولیه صفر یا بسیار کم اجرا شود، که برای کسانی که می‌خواهند با سرمایه محدود سود بالایی کسب کنند، جذاب است.

این استراتژی در بازارهای نزولی یا خنثی توصیه نمی‌شود، زیرا می‌تواند منجر به زیان‌های قابل توجهی شود. به دلیل ریسک نامحدود در بخش فروش اختیار فروش (Short Put)، برای مبتدیان مناسب نیست.

روش اجرا استراتژی Long Risk Reversal

استراتژی Long Risk Reversal شامل ترکیب دو قرارداد اختیار معامله با قیمت‌های اعمال متفاوت و معمولاً تاریخ سررسید یکسان است:

1. خرید یک قرارداد اختیار خرید (Buy Call): معمولاً با قیمت اعمال بالاتر (Out-of-the-Money یا OTM) برای بهره‌مندی از افزایش قیمت.
2. فروش یک قرارداد اختیار فروش (Sell Put): معمولاً با قیمت اعمال پایین‌تر (Out-of-the-Money یا OTM) برای تأمین هزینه خرید قرارداد اختیار خرید.

هر دو قرارداد باید:

• روی یک دارایی پایه (مثل سهام یک شرکت یا شاخص) باشند.
• تاریخ سررسید یکسانی داشته باشند.
• معمولاً تعداد یکسانی از سهام (مثلاً ۱۰۰ سهم به ازای هر قرارداد) را پوشش دهند.

مراحل اجرا:

1. تحلیل بازار: مطمئن شوید که دارایی پایه احتمالاً افزایش قیمت قابل توجهی خواهد داشت. از تحلیل تکنیکال یا بنیادی برای تأیید دیدگاه صعودی استفاده کنید.
2. انتخاب قراردادها:
   • قرارداد اختیار خرید: قیمت اعمالی بالاتر از قیمت فعلی بازار (OTM) انتخاب کنید که انتظار دارید قیمت دارایی تا سررسید به آن برسد یا از آن عبور کند.
   • قرارداد اختیار فروش: قیمت اعمالی پایین‌تر از قیمت فعلی بازار (OTM) انتخاب کنید که فکر می‌کنید قیمت دارایی به زیر آن نخواهد رفت.
3. اجرای معامله:
   • یک قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال بالاتر بخرید (پرداخت پرمیوم).
   • همزمان، یک قرارداد اختیار فروش با قیمت اعمال پایین‌تر بفروشید (دریافت پرمیوم).
   • هدف این است که پرمیوم دریافتی از فروش اختیار فروش، پرمیوم پرداختی برای خرید اختیار خرید را کاملاً یا تا حد زیادی جبران کند.
4. مدیریت معامله: موقعیت خود را تا سررسید یا بسته شدن زودهنگام (در صورت سود یا تغییر شرایط بازار) نظارت کنید. توجه داشته باشید که فروش اختیار فروش ممکن است منجر به تخصیص زودهنگام (Assignment Risk) شود.

مثال ساده:

فرض کنید سهام شرکت X با قیمت فعلی ۱۰۰۰ تومان معامله می‌شود و شما پیش‌بینی می‌کنید که قیمت تا یک ماه آینده به ۱۲۰۰ تومان یا بیشتر برسد. بنابراین:

• یک قرارداد اختیار خرید با قیمت اعمال ۱۱۰۰ تومان می‌خرید و ۴۰ تومان پرمیوم پرداخت می‌کنید.
• یک قرارداد اختیار فروش با قیمت اعمال ۹۰۰ تومان می‌فروشید و ۴۰ تومان پرمیوم دریافت می‌کنید.
• پرمیوم خالص پرداختی = ۴۰ – ۴۰ = ۰ تومان (هزینه صفر).
• هزینه کل برای ۱۰۰ سهم = ۰ تومان.

منطق معامله‌گر از انجام Long Risk Reversal

معامله‌گر با اجرای این استراتژی به دلایل زیر وارد معامله می‌شود:

• دیدگاه صعودی قوی: معامله‌گر معتقد است که قیمت دارایی پایه تا سررسید قرارداد به‌طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت و قرارداد اختیار خرید سودآور خواهد شد.
• هزینه اولیه صفر یا کم: فروش قرارداد اختیار فروش، پرمیوم دریافتی را فراهم می‌کند که هزینه خرید قرارداد اختیار خرید را جبران می‌کند، در نتیجه معامله با هزینه کم یا بدون هزینه اجرا می‌شود.
• اهرم مالی (Leverage): این استراتژی امکان کسب سود بالا با سرمایه اولیه بسیار کم یا صفر را فراهم می‌کند، مشابه خرید سهام یا قرارداد آتی، اما با ریسک مدیریت‌شده.
• جایگزین خرید سهام: این استراتژی رفتاری مشابه خرید مستقیم سهام ایجاد می‌کند، اما بدون نیاز به سرمایه‌گذاری کل مبلغ برای خرید سهام.

این استراتژی به معامله‌گر اجازه می‌دهد با هزینه کم یا صفر از رشد قیمت دارایی سود ببرد، اما نیازمند دقت در انتخاب قیمت‌های اعمال و مدیریت ریسک است.

روش محاسبه بیشینه سود

بیشینه سود در استراتژی Long Risk Reversal نامحدود است، زیرا قیمت دارایی پایه می‌تواند به‌طور تئوریک تا بی‌نهایت افزایش یابد. فرمول تقریبی سود به‌صورت زیر است:

سود = [(قیمت دارایی پایه در سررسید – قیمت اعمال قرارداد خرید) – پرمیوم خالص پرداختی] × تعداد سهام

مثال:

اگر قیمت سهام در سررسید به ۱۲۰۰ تومان برسد:

• قیمت اعمال قرارداد خرید = ۱۱۰۰ تومان.
• پرمیوم خالص پرداختی = ۰ تومان.
• سود به ازای هر سهم = (۱۲۰۰ – ۱۱۰۰) – ۰ = ۱۰۰ تومان.
• برای ۱۰۰ سهم، سود = ۱۰۰ × ۱۰۰ = ۱۰۰۰۰ تومان.

اگر قیمت سهام به ۱۵۰۰ تومان برسد، سود به ازای هر سهم = (۱۵۰۰ – ۱۱۰۰) – ۰ = ۴۰۰ تومان، و برای ۱۰۰ سهم = ۴۰۰۰۰ تومان. این نشان‌دهنده پتانسیل سود نامحدود است.

روش محاسبه بیشینه زیان

بیشینه زیان در استراتژی Long Risk Reversal نامحدود است، زیرا اگر قیمت دارایی پایه به شدت کاهش یابد (تا صفر)، زیان ناشی از قرارداد اختیار فروش فروخته‌شده می‌تواند بسیار بزرگ باشد. فرمول تقریبی زیان به‌صورت زیر است:

زیان = [(قیمت اعمال قرارداد فروش – قیمت دارایی پایه در سررسید) + پرمیوم خالص پرداختی] × تعداد سهام

مثال:

اگر قیمت سهام در سررسید به ۸۰۰ تومان برسد:

• قیمت اعمال قرارداد فروش = ۹۰۰ تومان.
• پرمیوم خالص پرداختی = ۰ تومان.
• زیان به ازای هر سهم = (۹۰۰ – ۸۰۰) + ۰ = ۱۰۰ تومان.
• برای ۱۰۰ سهم، زیان = ۱۰۰ × ۱۰۰ = ۱۰۰۰۰ تومان.

اگر قیمت سهام به ۵۰۰ تومان برسد، زیان به ازای هر سهم = (۹۰۰ – ۵۰۰) + ۰ = ۴۰۰ تومان، و برای ۱۰۰ سهم = ۴۰۰۰۰ تومان. این نشان‌دهنده ریسک نامحدود در صورت کاهش شدید قیمت است.

نقاط سربه‌سر (Break-Even Points)

نقطه سربه‌سر در استراتژی Long Risk Reversal به تفاوت قیمت‌های اعمال و پرمیوم خالص بستگی دارد. به‌طور کلی، نقطه سربه‌سر تقریبی به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:

نقطه سربه‌سر = قیمت اعمال قرارداد خرید + پرمیوم خالص پرداختی

مثال:

• قیمت اعمال قرارداد خرید = ۱۱۰۰ تومان.
• پرمیوم خالص پرداختی = ۰ تومان.
• نقطه سربه‌سر = ۱۱۰۰ + ۰ = ۱۱۰۰ تومان.

اگر قیمت دارایی پایه در زمان سررسید ۱۱۰۰ تومان باشد، معامله‌گر نه سود می‌کند و نه زیان می‌بیند. اگر قیمت بالاتر از ۱۱۰۰ تومان باشد، سود کسب می‌شود، و اگر پایین‌تر از ۹۰۰ تومان باشد، زیان رخ می‌دهد (با توجه به قرارداد فروش).

مزایا و معایب استراتژی Long Risk Reversal

مزایا:

• سود نامحدود: امکان کسب سود بالا در صورت افزایش شدید قیمت دارایی.
• هزینه صفر یا کم: پرمیوم دریافتی از فروش اختیار فروش می‌تواند هزینه خرید اختیار خرید را جبران کند.
• اهرم مالی: امکان کسب سود بالا با سرمایه اولیه صفر یا بسیار کم.
• جایگزین خرید سهام: رفتار مشابه خرید سهام یا قرارداد آتی با هزینه کمتر.

معایب:

• ریسک نامحدود: کاهش شدید قیمت دارایی می‌تواند منجر به زیان‌های بزرگ شود.
• ریسک تخصیص زودهنگام: فروش اختیار فروش ممکن است منجر به تخصیص زودهنگام سهام شود، به‌ویژه اگر قرارداد در پول (In-the-Money) باشد.
• پیچیدگی: نیازمند درک دقیق بازار و مدیریت ریسک است.
• حساسیت به نوسانات: تغییرات در نوسانات بازار (Implied Volatility) می‌تواند بر پرمیوم قراردادها اثر بگذارد.

نکات کلیدی برای معامله‌گران در ایران

• نقدینگی بازار: اطمینان حاصل کنید که دارایی پایه (مثل سهام شرکت‌های بزرگ) نقدینگی کافی برای اجرای قراردادهای اختیار معامله دارد.
• وجه تضمین: فروش قرارداد اختیار فروش نیازمند وجه تضمین است. موجودی حساب خود را بررسی کنید.
• سبک اروپایی: قراردادهای اختیار معامله در ایران معمولاً به سبک اروپایی هستند، یعنی فقط در سررسید قابل اعمال‌اند، که می‌تواند ریسک تخصیص زودهنگام را کاهش دهد.
• مدیریت ریسک: به دلیل ریسک نامحدود، از ابزارهای مدیریت ریسک مانند حد ضرر (Stop Loss) یا تنظیم زودهنگام موقعیت استفاده کنید.
• شبیه‌سازی: قبل از اجرا، استراتژی را در حساب دمو یا با ابزارهای تحلیلی تست کنید.
• توجه به زمان و نوسانات: کاهش ارزش زمانی (Time Decay) و تغییرات در نوسانات بازار می‌توانند بر قرارداد خریداری‌شده اثر بگذارند.

جمع‌بندی

استراتژی Long Risk Reversal یک روش پیشرفته برای معامله‌گرانی است که دیدگاه صعودی قوی نسبت به بازار دارند و می‌خواهند با هزینه صفر یا کم از افزایش قیمت دارایی سود ببرند. این استراتژی با ترکیب خرید اختیار خرید و فروش اختیار فروش، امکان سود نامحدود را فراهم می‌کند، اما ریسک نامحدود آن نیازمند تجربه و مدیریت دقیق است. با درک بازار هدف، روش اجرا، منطق معامله، و محاسبات سود، زیان و نقاط سربه‌سر، می‌توانید این استراتژی را با احتیاط در بازار ایران پیاده کنید.

بیش از ۸۰ استراتژی با مثال از نماد های واقعی بازار در دوره نجوا آمده است